Wat is oedeem?
Oedeem is een vochtopeenhoping in een deel van het lichaam. Dit uit zich in een gevoel van zwaarte, spanning of stuwing van de huid, een pijnlijk of tintelend gevoel en toename van de omvang van het lichaamsdeel. Er zijn verschillende soorten oedeem. Een bekend oedeem is het verschijnsel van dikker wordende voeten en enkels na een warme dag. Er kan een kuitje in worden gedrukt (‘pitting oedeem’). Na een nacht rust zijn de voeten weer slank. Lymfoedeem is een speciale vorm van oedeem en kan overal in het lichaam optreden. Vaak komt het in de armen of de benen voor. Er is moeilijker een kuiltje in te drukken en het vocht verdwijnt niet of nauwelijks na een nachtje slapen.
Lymfoedeem
Lymfoedeem is een vochtophoping ten gevolge van een onvoldoende functionerend, of een defect lymfsysteem. Dit kan het gevolg zijn van een operatie waarbij lymfklieren zijn weggenomen, of door bestraling. Dit wordt secundair lymfoedeem genoemd. Ook kan het defect aangeboren zijn; dan wordt het primair lymfoedeem genoemd.
Anatomie
Het lymfsysteem loopt door het hele lichaam, voert onder andere afvalstoffen en eiwitten af en heeft een afweerfunctie. Het systeem bestaat uit lymfbanen die het vocht transporteren en uit lymfklieren die een zuiverende werking hebben. Als het lymfvocht gezuiverd is, komt het in het halsgebied weer terug in de bloedbaan. Met name in de oksels, liezen, buik en in de hals zitten veel lymfknopen.
Hoe kunt u lymfoedeem herkennen?
Lymfoedeem begint meestal met een toename van spanning op de huid, het lichaamsdeel voelt zwaarder aan. Daarna zal er ook een toename van de omvang plaatsvinden. Dit hoeft niet altijd pijnlijk te zijn, maar het zal u wel hinderen in uw dagelijkse bezigheden.
Wat te doen bij lymfoedeem?
Lymfoedeem gaat niet vanzelf over. Als u denkt dat er bij u lymfoedeem ontstaat, neemt u dan direct contact op met uw huisarts of specialist. In overleg besluit u of er verder onderzoek en/of behandeling gewenst is. U kiest dan voor een behandelaar die ter zake kundig is. Uw oedeemfysiotherapeut behandelt niet alleen het lymfoedeem adequaat, maar is tevens een deskundige op het gebied van bewegen en houding.
Behandeling
Oncologiefysiotherapie is een specialisatie binnen de reguliere fysiotherapie. Ze richt zich specifiek op het behandelen van bewegingsproblemen ten gevolge van de kanker zelf of ten gevolge van de medische behandeling van de kanker. Voorbeelden van problemen zijn pijn, spanningsklachten, stug littekenweefsel, huidveranderingen, stijfheid van gewrichten en spieren, lymfoedeem (vochtophoping), spierzwakte, conditieverlies en vermoeidheid.
Deskundigheid
De oncologiefysiotherapeut is een gespecialiseerde fysiotherapeut die zich bezig houdt met de behandeling en het coachen van patiënten met kanker. Door middel van een extra opleiding (2 jarige post-HBO of 4 jarige master) naast de reguliere fysiotherapieopleiding heeft hij/zij de kennis, vaardigheden en competenties verworven die nodig zijn bij de (complexe) problematiek van deze patiëntengroep. Kennis van de ziekte, de medische behandelingen en de gevolgen van deze medische behandelingen zijn van belang om de oncologische patiënt zo goed mogelijk te kunnen begeleiden. Tevens is de oncologiefysiotherapeut in staat om op adequate manier de oncologische patiënt te begeleiden en te ondersteunen op psychosociaalvlak tijdens deze ingrijpende periode. Hij/zij heeft daarnaast de vaardigheden om goed met alle andere partijen, die betrokken zijn bij de behandeling van de oncologische patiënt, te communiceren.
Via de zoekfunctie op deze website kunt u een oncologiefysiotherapeut bij u in de buurt vinden.
Klik hier voor de website